Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, cilt.22, sa.ÖS, ss.214-227, 2020 (Hakemli Dergi)
Homo economicus, insanın rasyonel düşünen ve davranan bir varlık olduğunu, ekonomik çıkarlarını en üst
düzeyde sağlamak amacıyla hareket ettiğini ifade eden bir iktisat kavramıdır. Daniel Defoe’nun, 1719’da, Adam
Smith’ten uzun yıllar önce yarattığı Robinson Crusoe karakteri, kapitalizm öncesi bir homo economicus örneğidir
ve homo economicus’un davranış özellikleri genellikle Robinson Crusoe’ya atıfta bulunularak öğretilmektedir.
Robinson, sahip olduğu şeyleri hesaplayan, kaydeden ve gelecekte oluşturacaklarını tahmin ettiği faydalara
göre düzenleyen bir figürdür. Bu bağlamda hem ekonomik hem de ahlaki hesaplamayı ve hesaplaşmayı içeren
muhasebesel düşünce ve muhasebe kayıtları, metaforik olarak kitabın hemen hemen her sayfasında yer almaktadır.
Bu çalışmanın amacı, Robinson Crusoe özelinde 18. yy İngiliz edebiyatında muhasebe kavramlarının ve kayıt
sisteminin inandırıcılığı arttırmak ve gerçekliğe yakınlaşmak amaçlı kullanımını ve muhasebe gibi bir üstyapı
kurumunun ekonomik ilişkilerin biçimiyle olan bağlantısını ortaya koymaktır.
Homo economicus is an economic concept that states that human beings are rational thinking
and behaving creatures and act to provide their economic interests at the highest level. The character
of Robinson Crusoe, which Daniel Defoe created in 1719, many years before Adam Smith, is an example of precapitalist
homo economicus, and behavioral characteristics of homo economicus are often taught with reference
to Robinson Crusoe. Robinson is a figure that calculates, records, and arranges things he has according to their
estimated benefits in the future. In this context, accounting thought and accounting records, which include both
economic and moral calculation and reckoning, are metaphorically located on almost every page of the book.
Based on Robinson Crusoe, the aim of this study is while revealing the use of accounting concepts and recording
system in the 18th century English literature to increase credibility and to get closer to reality, linking accounting
as a superstructure institution to the forms of economic relations.