BORSA ENDEKSİ BELİRLEYİCİLERİ: BİST ÖRNEĞİ*


ÖZCAN Y., BODUR H. Ö. F.

Banka ve Finans Hukuku Dergisi, cilt.10, sa.37, ss.87-108, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 37
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Banka ve Finans Hukuku Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.87-108
  • İstanbul Ticaret Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Tarihi milattan öncesine kadar giden borsa, her dönemde varlığını devam ettirmiş ve günümüzde ülke ekonomileri açısından en önemli göstergelerinden birisi olabilmeyi başarmıştır. Günümüzde ister gelişmiş ister gelişmekte tüm ülkelerde borsaların varlığından söz edebiliriz. Finansal bir aracı olarak borsaların en önemli fonksiyonu fon fazlası olan kesimden fon açığı olan kesime doğru kaynakların etkin bir şekilde dağılımı gerçekleştirerek ülke ekonomilerinin gelişimine katkı sağlamalarıdır. Borsa İstanbul (BİST) Anonim Şirketi yürürlüğe giren 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 138. maddesine dayanarak, borsacılık faaliyetlerini yerine getirmek amacıyla kurulmuştur. Günümüzde 477 şirket BİST’te faaliyet göstermekte ve bunlardan piyasa değeri ve işlem hacmi bakımından en yüksek 100 hisse BİST100’de yer almaktadır. Bu çalışma ile BİST100 endeksinin belirleyicileri çeşitli makroekonomik ve finansal değişkenler kullanılarak ARDL Modeli ile analiz edilmektedir. Analiz sonuçlarına göre altın fiyatları ve işsizlik oranları ile BİST100 endekis arasında uzun dönemli anlamlı negatif yönlü bir ilişki söz konusu iken; enflasyon, faiz ve sanayi üretim endeksi arasında pozitif yönlü istatistiksel açıdan anlamlı ilişkiler hesaplanmıştır.
The stock market, whose history goes back a long way, has continued its existence in every period throughout the history and has managed to become today one of the most important indicators for economies. Nowadays, whether developed and developing countries, almost each country has a stock exchange market. As a financial intermediary, the most important function of stock exchanges is to contribute to the development of national economies by effectively distributing the resources from those who have surplus funds to those who have a shortage of funds. Borsa Istanbul (BIST) Incorporated Company was established in order to fulfill the stock exchange activities based on the 138th article of the Capital Market Law numbered 6362. Today, 477 companies operate in BIST and the highest 100 shares among them in terms of market value and transaction volume are included in BIST100 index. In this study, determinants of BIST100 index are analyzed with ARDL Model by using various macroeconomic and financial variables. According to the analysis results, while there are significant negative long-term relationships between gold prices and unemployment rates with BIST100 index; statistically significant positive relationships are calculated between inflation, interest and industrial production index with BIST100 index.