Ürün Tasarımı Alanında Ses Tasarımının Kullanıcı Deneyimi ve Kullanılabilirlik Olgusu Üzerinden Değerlendirilmesi


Creative Commons License

Narter Ç.

ONLINE JOURNAL OF ART AND DESIGN, cilt.13, sa.1, ss.228-242, 2025 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 13 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2025
  • Dergi Adı: ONLINE JOURNAL OF ART AND DESIGN
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Art Source, Design & Applied Arts Index
  • Sayfa Sayıları: ss.228-242
  • İstanbul Ticaret Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZET

Günümüz endüstriyel tasarımı meslek alanında gerçekleştirilen ürün tasarım uygulamalarına baktığımızda artık ürünlerin yalnızca elle tutulabilen fiziki bir yapılanma ve üretimden oluşmadığı bunun yanında elle tutulmayan ancak ürünler üzerinden kullanıcıya aktarılan okunabilirlik, ürün iletişimi, kullanılabilirlik ölçütleri, kullanıcı tatmini, kullanım hazzı, trendler, moda akımları vb. kullanıcıda karşılanan psikolojik ve bilişsel süreçlerinde çok etkili olduğu anlaşılmaktadır. Bu noktada ses olgusu dikkat çekmektedir. Kullanıcı tatmini boyutları içinde yer alan ve ürünlerin işlerlikleri ve kullanım süreçlerinde çıkarttıkları sesler de önemli bir araştırma alanı olarak görülmeye başlandığı gözlemlenmektedir. Bu durum ses olgusunun da ürün tasarımı alanında tasarlanabileceği sonucunu ortaya çıkartmış görünmektedir. Bununla beraber ses tasarımı uygulamalarının endüstriyel tasarım disiplini içerisinde ürün geliştirme alanı için de de yeni yeni kendine yer bulduğu da söylenebilir. Endüstriyel tasarım mesleğinin çoklu disiplinli bir uygulamalı meslek olduğu gerçeğinden yaklaşırsak ses tasarımı içinde müzik, müzikoloji, akustik ve psikoloji gibi birçok farklı disiplinin de sürece katılmasının ürün seslerinin tasarlanmasında katkı sağlayacağı düşünülebilir. Bu makalede ürün tasarımı alanında ses tasarımının kullanılabilirlik olgusu üzerinden değerlendirilmesi, uygulama ve tasarım örnekleri üzerinden aktarılarak, endüstriyel tasarım mesleğinin yirmi birinci yüzyıldaki iç gelişmelerine yönelik katkı ve farkındalık oluşturmak amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler; Endüstriyel Tasarımı, Ürün Tasarımı, Ses Tasarımı, Kullanılabilirlik, Kullanıcı Tatmini

ABSTRACT

When we look at the product design applications carried out in today's industrial design profession, it is understood that products do not only consist of a physical structure and production that can be touched, but also readability, product communication, usability criterias, user satisfaction, pleasure of use, trends, fashion trends, etc. that are not touched but transferred to the user through products are very effective in the psychological and cognitive processes encountered by the user. At this point, the phenomenon of sound draws attention. It is observed that the sounds produced by the products during their functionality and usage processes, which are included in the dimensions of user satisfaction, have also begun to be seen as an important research area. This situation seems to have revealed the conclusion that the phenomenon of sound can also be designed in the field of product design. However, it can also be said that sound design applications have recently found a place for themselves in the field of product development within the industrial design discipline. If we approach from the fact that the industrial design profession is a multi-disciplinary applied profession, it can be thought that the participation of many different disciplines such as music, musicology, acoustics and psychology in the process within sound design will contribute to the design of product sounds. In this article, it is aimed to contribute to and raise awareness of the internal developments of the industrial design profession in the twenty-first century by presenting the evaluation of sound design in terms of usability in the field of celebrity design through application and design examples. Keywords; Industrial Design, Product Design, Sound Design, Usability, User Satisfaction