Dijital Karteller ve Eşitsizlikler Gelir Eşitsizliğinin Artmasında Şirketlerin Rolü


Creative Commons License

TORLAK Ö.

İnsan & Toplum, cilt.10, sa.4, ss.383-412, 2020 (ESCI) identifier identifier

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.12658/m0531
  • Dergi Adı: İnsan & Toplum
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Emerging Sources Citation Index (ESCI), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.383-412
  • Anahtar Kelimeler: Digital economy, platform economy, digital company, income inequality, mercantilism
  • İstanbul Ticaret Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Teknolojik gelişmeler ve ekonomilerin büyümesi genel olarak bakıldığında olumlu gelişmelerdir. Ekonominin en önemli aktörleri olan işletmeler de ekonomik büyümenin motorudur. Girişimci olarak her sermaye sahibi kazancını artırmak ister. Çalışanlar da emeklerinin karşılığını almayı umut eder. Ekonomilerdeki büyüme ile ekonominin farklı aktörlerinin beklentileri çoğu zaman birbiriyle çatışır. Bu çatışmalar eşitsizlikleri besler ve büyütür. Kamu politikalarını belirleyen, uygulayan ve denetleyen kamu yönetimleri ise düzenleyici ve denetleyici rolleri ile eşitsizliklerin önüne geçmeye çalışır. En azından var olan eşitsizlikleri azaltmaya uğraşır. Bugün oldukça yeniymiş gibi görünen gelir eşitsizliği aslında erken kapitalist dönemden itibaren toplumsal bir problem olarak karşımızda durmaktadır. Şirketleşme tarihi açısından da gelir eşitsizliklerinin büyüyerek devam ettiği söylenebilir. Dijitalleşen ekonomilerde, işlevsiz kalan çok sayıda çalışanın işsiz kalması kaçınılmaz bir sonuç olarak görülebilir. Bu bağlamda kartelleşen ya da tekelleşen dijital şirketlerin gelir eşitsizliğini artıran özelliğe sahip oldukları ifade edilebilir. Bu çalışmada, şirketleşme tarihi boyunca gelir eşitsizliğinin nasıl büyüdüğü, dijital kartelleşme eğilimlerinin bu eşitsizlikleri nasıl artırdığı konuları müzakere edilmektedir. Dijitalleşme ve yeni teknolojilerin kullanımı sonucunda daha yüksek ciroların daha az istihdamla sağlandığı rahatlıkla anlaşılmaktadır. Bu değerlendirmeler bağlamında çalışmada, şirketlerin sosyal sorumluluk çabalarının artan gelir eşitsizliğini önlemede yetersiz kaldığı bunun yanında işsiz kalanlara yeni nitelikler kazandırılmasında sivil toplum kuruluşlarının çabalarının yeniden gözden geçirilmesinin eşitsizlikleri azaltma noktasında anlamlı olacağı önerilerine yer verilmektedir.
Technological developments and growth of economies are generally positive developments. Businesses, which are the most important actors of the economy, are also the engine of economic growth. As an entrepreneur, every capital owner wants to increase his earnings. Employees also hope to get their reward. Growth in economies and expectations of different actors of the economy often conflict with each other. These conflicts feed and grow inequalities. Public administrations that determine, implement and control public policies try to prevent inequalities with their regulatory and supervisory roles. At least it tries to reduce existing inequalities.The income inequality, which seems to be quite new today, is in fact a social problem since the early capitalist period. It can be said that income inequalities continue to grow in terms of incorporation. In the digitalized economies, it can be seen as an inevitable result that many employees who remain dysfunctional. In this context, it can be stated that digital companies that are carteled or monopolized have the feature that increases income inequality.This study discusses how income inequality has grown throughout the history of incorporation, and digital cartelization trends have further increased these inequalities. As a result of digitalization and the use of new technologies, it is easily understood that higher turnovers are achieved with less employment. In the context of these evaluations, suggestions were made that companies' social responsibility efforts are insufficient to prevent increasing income inequality, and that revision of the efforts of non-governmental organizations will be significant in reducing inequalities in gaining new qualities for the unemployed.