Genel İşlem Koşulu İçeren Sözleşmelerin Tarafları


MAAMER H. Y.

Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.12, sa.1, ss.519-536, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 12 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2024
  • Dergi Adı: Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.519-536
  • İstanbul Ticaret Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Genel işlem koşulları kurumu özellikle 6098 sayılı yeni Türk Borçlar Kanunu 2012 yılında yürürlüğe girdikten sonra önem kazanmaya başlamıştır. Konu farklı açılardan incelenebilen bir konu olmakla birlikte genel işlem koşullarını kullanan tarafların kim olacağı önem arz etmektedir. Zira genel işlem koşulları düzenlemesinin getirilmesinin en temel amacı aslında eşit olmayan taraflar arasında yapılan sözleşmelerde taraflar arasındaki dengesizliği en aza indirmek ve zayıf tarafı korumaktır. Bu yüzden de tarafların kim olacağını tespit etmek gerekmektedir. Eğer ki sözleşmenin tarafları genel işlem koşulları düzenlemelerine uymuyorsa artık bu iki taraf Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde (m.) 20-25 arasındaki korumadan yararlanamayacaktır. TBK m. 20 genel işlem koşullarını, bir sözleşme yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleri olarak tanımlamıştır. Bu çalışmada bu madde derinlemesine incelenecek olup, maddedeki yanlış anlaşılmaya mahal verebilecek olan ifadeler sözleşmenin tarafları kapsamında değerlendirilecektir. Ayrıca kanun maddesinin orijinal hali olan Alman Medeni Kanunu §. 305 e de yer yer değinilecektir.
The institution of general transaction conditions began to gain importance especially after the new Turkish Code of Obligations No. 6098 came into force in 2012. Although the issue is a subject that can be examined from different perspectives, it is important who the parties will be using the general transaction conditions. Because the main purpose of introducing the general transaction conditions regulation is to minimize the imbalance between the parties and protect the weaker party in contracts made between unequal parties. Therefore, it is necessary to determine who the parties will be. If the parties to the contract do not comply with the general transaction conditions regulations, these two parties will no longer be able to benefit from the protection between articles (art.) 20-25 of the Turkish Code of Obligations art. 20 defines general transaction conditions as the contract provisions that the issuer prepares in advance and presents to the other party, in order to be used in many similar contracts in the future. In this study, this article will be examined in depth, and the expressions in the article that may cause misunderstanding will be evaluated within the scope of the parties to the contract. Also the original version of the law article, German Civil Code §. 305 will also be mentioned occasionally.