Tarihi Emanetin Taşıyıcısı nın İzinde Sâmiha Ayverdi ve Modernleşme Gelenek Ekseninde Kadın


Creative Commons License

Çağlıyan İçener Z.

Kadın Yazarlığın Tarihi I: Sâmiha Ayverdi Sempozyumu - İstanbul Şehir Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 20 Aralık 2013

  • Yayın Türü: Bildiri / Yayınlanmadı
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • İstanbul Ticaret Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Türkiye’de muhafazakârlık alanında yapılan çalışmalar son yıllarda hız kazanmış olmakla birlikte muhafazakârlığın başat konuları daha çok erkek muhafazakâr kalemlerin yazıları üzerinden incelenmektedir. Kadın muhafazakâr dünyasına fazlaca yer ayırmayan bu çalışmalar, kadın bahsinde, ağırlıklı olarak erkek muhafazakâr aydın perspektifini vermekle yetinerek tartışmanın önemli bir boyutunun eksik kalmasına sebep olmaktadır. Bu çalışma, kadın muhafazakâr bakış açısıyla kadın ve modernleşme konularının ele alınışını irdeleyerek bu eksiği gidermeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Türk muhafazakarlığının tarih, gelenek, tasavvuf, ahlâk ve estetik odaklı mühim damarlarından birini temsil eden Sâmiha Ayverdi’nin modernleşme ve medeniyet değiştirme gibi dönüşüm süreçleri çerçevesinde kadın meselesine yaklaşımı analiz edilmektedir. Ayverdi’nin düşünce dünyasında kadın kavramı muhafazakârlığın kavram dünyasıyla birbirinden ayrılmaz bir bütünlük içerisindedir. Ayverdi, “kadın”ı tarih, gelenek, medeniyet, şahsiyet, cemiyet, aile, terbiye, ahlâk gibi kavramlar üzerinden giderek tasavvur ederken aynı zamanda Türk muhafazakâr düşüncesinin kavram dünyasını adeta ilmek ilmek örmektedir. Birbirini besleyen bu dinamik yaklaşımın incelenmesi kadın ve muhafazakârlık sahasındaki çalışmalara -içerden bir bakış açısının analiz edilmesi sûretiyle- farklı bir pencere açmaktadır. Çalışmada, Ayverdi’nin “bir irfan ve medeniyet âbidesi” olarak nitelendirdiği “kadın”ı, eski-yeni / Doğu-Batı tartışmasında  nerede ve nasıl konumlandırdığı özellikle modernleşme ve medeniyet değiştirme meseleleri çerçevesinde ortaya konmaktadır.