Kadın Yazarlığın Tarihi I: Sâmiha Ayverdi Sempozyumu - İstanbul Şehir Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 20 Aralık 2013
Türkiye’de muhafazakârlık
alanında yapılan çalışmalar son yıllarda hız kazanmış olmakla birlikte muhafazakârlığın
başat konuları daha çok erkek muhafazakâr kalemlerin yazıları üzerinden incelenmektedir.
Kadın muhafazakâr dünyasına fazlaca yer ayırmayan bu çalışmalar, kadın bahsinde,
ağırlıklı olarak erkek muhafazakâr aydın perspektifini vermekle yetinerek
tartışmanın önemli bir boyutunun eksik kalmasına sebep olmaktadır. Bu çalışma, kadın
muhafazakâr bakış açısıyla kadın ve modernleşme konularının ele alınışını irdeleyerek
bu eksiği gidermeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Türk
muhafazakarlığının tarih, gelenek, tasavvuf, ahlâk ve estetik odaklı mühim damarlarından
birini temsil eden Sâmiha Ayverdi’nin modernleşme ve medeniyet değiştirme gibi
dönüşüm süreçleri çerçevesinde kadın meselesine yaklaşımı analiz edilmektedir. Ayverdi’nin
düşünce dünyasında kadın kavramı muhafazakârlığın kavram dünyasıyla birbirinden
ayrılmaz bir bütünlük içerisindedir. Ayverdi, “kadın”ı tarih, gelenek,
medeniyet, şahsiyet, cemiyet, aile, terbiye, ahlâk gibi kavramlar üzerinden
giderek tasavvur ederken aynı zamanda Türk muhafazakâr düşüncesinin kavram
dünyasını adeta ilmek ilmek örmektedir. Birbirini besleyen bu dinamik
yaklaşımın incelenmesi kadın ve muhafazakârlık sahasındaki çalışmalara -içerden
bir bakış açısının analiz edilmesi sûretiyle- farklı bir pencere açmaktadır. Çalışmada,
Ayverdi’nin “bir irfan ve medeniyet âbidesi” olarak nitelendirdiği “kadın”ı,
eski-yeni / Doğu-Batı tartışmasında nerede
ve nasıl konumlandırdığı özellikle modernleşme ve medeniyet değiştirme
meseleleri çerçevesinde ortaya konmaktadır.