Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ZEYNEP PETEK
Danışman: ÖZDEN ÜNAL HALİT
Özet:Ticari dışa açıklık, ülkelerin ticari serbestleşme düzeyini ifade etmektedir. Dışa açıklığın arttırılması için vergiler, kotalar ve görünür ve görünmez eller gibi kısıtlamaların kaldırılması gerekmektedir. Serbest ticaret politikaları, kimi ülkelerin aleyhine olabilmektedir. Bu nedenle kendi üreticisini korumak, dampinge karşı önlem almak amacıyla veya siyasi bir karar nedeniyle ülkeler korumacı politikalar izleyebilmektedir. Türkiye’de 1980 öncesine kadar ithal ikameci politikalar uygulanarak ekonomi korunmaya çalışılmıştır. 24 Ocak 1980 kararları ile ihracata dayalı büyüme stratejisi benimsenmiş ve ihracatı arttırmaya yönelik adımlar atılmıştır. İmalat sanayi, dünyada GSYH içinde ve dış ticarette en çok paya sahip olan sektördür. Türkiye’de cumhuriyetin kuruluşundan itibaren sanayiye yönelik politikalar ile imalat sanayi desteklenmiş ve üretim, istihdam ve girişimci sayısı ile önce gelen alt sektörlerden biri olmuştur. Bu çalışmada, imalat sanayinin ticari dışa açıklığını görmek amacıyla ekonometrik bir modelleme yapılmıştır. Dışa açıklığın belirleyicileri olarak imalat sanayiden alınan vergiler, imalat sanayiye yapılan doğrudan yabancı yatırımlar, kapasite kullanım oranı, imalat sanayi üretim endeksi seçilmiştir. Oluşturulan modele göre, imalat sanayi doğrudan yabancı yatırımları(idyy)’nda meydana gelen bir birimlik artışın dışa açıklığı arttıracağı, kapasite kullanım oranında meydana artışın dışa açıklığı arttıracağı, imalat sanayi üretim endeksinde meydana gelecek artışın, modeli oluştururken pozitif etki yaratacağı varsayımının aksine dışa açıklığı azaltacağı ve vergilerde meydana gelecek artışın dışa açıklığı azaltacağı görülmüştür. Tarife dışı engelleri temsil eden kukla değişkende meydana gelen bir birimlik artış, dışa açıklığı artırdığı görülmüştür.