Thesis Type: Postgraduate
Institution Of The Thesis: Istanbul Commerce University, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turkey
Approval Date: 2022
Thesis Language: Turkish
Student: FİGEN KÖSE
Supervisor: ÖZ SABRİ
Abstract:ÖZET Küreselleşme ekonomik, politik ve kültürel alanların yanında sosyal hayatın da hemen hemen tüm kademelerinde varlığını gösteren bir kavramdır. Kurumsal oluşumlar ve hatta kişiler dünyanın herhangi bir yerinde ortaya çıkan önemli bir gelişmeden etkilenmektedir. Günümüz dünyasında yaşanan olumlu veya olumsuz herhangi bir olay yakın-uzak fark etmeksizin tüm dünya ülkelerinde bir şekilde hissedilir olmaktadır. 21. Yüzyıl itibarı ile küreselleşme üzerine oldukça yaygın bir şekilde çalışmaların yapıldığı bilinen bir gerçektir. Teknolojik gelişmeler, ekonomik ve sosyal ihtiyaçlar küreselleşmenin gelişmesinde rol oynamaktadır. Bu durum göz önüne alındığında meydana gelen değişim ve gelişim nedeniyle küreselleşme araştırmacılar tarafından ilgi gören konular arasında önemli bir yer edinmiştir. Bu çalışmada literatür taraması ile ülkeler nezdinde öne çıkan sanayi politikaları ve tüm dünya uhdesindeki teknoloji yönetimi anlayışının küreselleşmeye olan tesirleri ortaya konulmuştur. 1980 sonrası Türkiye’de, sanayileşmede planlı döneme geçilmiş olduğundan; kalkınma planlarının etkisiyle Türkiye’nin küreselleşmesi incelenmiş, yapılan Analitik hiyerarşi süreci (AHP) ile sanayi politikaları ve teknoloji yönetimi kavramlarının sürece etkisi açıklanmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, Sanayi politikaları, Teknoloji yönetimi, AHP, Çok kriterli karar verme ABSTRACT Globalization is a concept that shows its presence in almost all levels of social life as well as economic, political and cultural fields. Institutional formations and even individuals are affected by an important development that occurs anywhere in the world. In today's world, any positive or negative event is felt in all countries of the world, regardless of near or far. As of the 21st century, it is known that there have been extensive studies on globalization. Technological developments, economic and social needs play a role in the development of globalization. Considering this situation, globalization has gained an important place among the subjects attracting attention by researchers due to the change and development seen day by day. In this study, with the literature review, the effects of industrial policies put forward by countries and the understanding of technology management in the world on globalization have been revealed. Since the planned period of industrialization has been passed in Turkey after 1980; The globalization of Turkey with the effect of development plans has been examined, and the effects of industrial policies and technology management concepts on the process have been tried to be explained with the Analytical hierarchy process (AHP). Keywords: Globalization, Industrial policies, Technology management, AHP, Multicriteria decision making. İÇİNDEKİLER ÖZET. ii ABSTRACT. iii İÇİNDEKİLER. iv TABLO LİSTESİ. vi ŞEKİL LİSTESİ. vii KISALTMALAR. viii GİRİŞ . 1 BÖLÜM I: KÜRESELLEŞME ÜZERİNE . 3 1. 1. Küreselleşmenin Tanımı. 3 1. 2. Küreselleşmenin Tarihçesi . 4 1. 3. Küreselleşmenin Boyutları . 6 1. 3. 1. Küreselleşmenin Ekonomik Boyutu . 7 1. 3. 2. Küreselleşmenin Teknolojik Boyutu. 8 1. 3. 3. Küreselleşmenin Siyasi Boyutu. 9 1. 3. 4. Küreselleşmenin Sosyo-Kültürel Boyutu. 10 1. 3. 5. Küreselleşmenin Çevresel Boyutu. 11 1. 4. Küreselleşmeye Yönelik Yaklaşımlar . 11 1. 4. 1. Aşırı Küreselleşmeciler. 12 1. 4. 2. Kuşkucu Yaklaşım. 12 1. 4. 3. Evrimsel-Dönüşümsel Yaklaşım (Transformationalist) . 14 1. 5. Küreselleşmeyi Doğuran Faktörler. 15 BÖLÜM II: KÜRESELLEŞMEYE KATKI SAĞLAYAN ULUSLARARASI YAPILANMALAR. 17 2. 1. Ulus-Devletler . 17 2. 2. Çokuluslu Şirketler . 19 2. 3. Uluslararası Örgütler. 22 2. 3. 1. Uluslararası Ekonomik Örgütler. 24 2. 3. 1. 1. OECD (Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü). 25 BÖLÜM III: SANAYİ POLİTİKALARI - TEKNOLOJİ YÖNETİMİ VE KÜRESELLEŞME . 32 3. 1. Kavram Olarak Sanayi Politikaları . 33 3. 1. 1. Sanayi Politikası Bileşenleri . 37 3. 1. 2. Sanayi Politikalarının Amaç ve Araçları . 39 3. 1. 3. Sanayi Politikaları Türleri. 41 3. 2. Teknoloji Yönetimi . 43 3. 2. 1. Teknoloji Yönetimi Süreci ve Eylemleri . 43 3. 2. 2. Teknoloji Yönetiminde Kullanılan Araçlar ve Yöntemler. 45 3. 2. 3. Teknoloji yönetimi ve Küreselleşme . 51 3. 3. Türkiye’de Uygulanan Sanayi Politikaları . 52 3. 3. 1. 1980 Sonrası Dönemde Beş Yıllık Kalkınma Planlarında Türkiye Sanayi Politikaları . 54 BÖLÜM IV: KÜRESELLEŞME VE TÜRKİYE . 59 4. 1. Ekonomik Küreselleşme Bağlamında Türkiye . 59 4. 1. 1. Finansal Küreselleşme. 61 4. 1. 2. Ticaretin Küreselleşmesi . 61 4. 1. 3. Yatırımların Küreselleşmesi. 62 4. 2. Ekonomik Küreselleşmenin Türkiye Ekonomisine Etkileri . 62 BÖLÜM V: TÜRKİYE’NİN EKONOMİK KÜRESELLEŞMESİ ÜZERİNE BİR AHP ANALİZİ. 64 5. 1. Analitik Hiyerarşik Proses (AHP) Sürecinin Yapısı . 64 5. 2. Analitik Hiyerarşi Süreci . 65 5. 2. 1. Analitik Hiyerarşi Sürecinin Uygulama Aşamaları . 65 5. 3. Uygulama . 68 5. 3. 1. Süreç ve Kriterler. 68 5. 3. 2. Fenomenolojik Değerlendirmeler. 71 5. 3. 3. Giriş Matrisi. 73 5. 3. 4. Normalizasyon. 74 5. 3. 5. Değerlendirmelerin Testi . 75 SONUÇ ve DEĞERLENDİRME . 77 KAYNAKÇA. 81 EKLER. 87